Niemal każdy człowiek zapytany o to, jakie ma marzenia, bądź też czego sobie życzy, w którymś momencie powie: „mieć szczęśliwą rodzinę”. Rodzina stanowi dla większości z nas jedną z najważniejszych wartości w życiu. Jest ona miejscem, gdzie zdobywamy pierwsze doświadczenia, tu tworzą się pierwsze więzi, relacje. To tutaj obserwując rodziców dziecko uczy się zachowań i postaw społecznych. Rodzina jest miejscem, gdzie dziecko uczy się także miłości, akceptacji i szacunku. Dziecko do prawidłowego rozwoju potrzebuje obojga rodziców, kiedy dochodzi zatem do ich rozstania, to w jakikolwiek sposób by ono nie przebiegało, dla dziecka zawsze będzie traumatycznym przeżyciem.
Dlaczego tak się dzieje i co tak naprawdę zmienia się w życiu dziecka, kiedy jego rodzice się rozstają?
- Przede wszystkim dziecko doświadcza wówczas przerwania pierwotnych więzi. Świat jaki znało dotychczas rozpada się, cała konstrukcja rodziny ulega zmianie, a dziecko traci poczucie stabilności i bezpieczeństwa.
- Zarówno starszym, jak i młodszym dzieciom w takiej sytuacji może towarzyszyć poczucie winy. Dzieci często obarczają siebie odpowiedzialnością za rozstanie rodziców, zwłaszcza jeśli nie rozumieją do końca, co tak naprawdę się stało.
- Bardzo często rodzice podejmując z dzieckiem rozmowę na temat rozstania używają zwrotu „Rozstaliśmy się z mamą/tatą, bo przestaliśmy się kochać”. Dla dziecka taki komunikat jest sygnałem mówiącym wyraźnie o tym, że miłość nie jest bezwarunkowa, trzeba sobie na nią zasłużyć. W związku z tym może pojawić się w dziecku lęk przed tym, że je również rodzice mogą przestać kochać.
- Kolosalną zmianą dla dziecka w momencie rozstania rodziców, jest fakt, że jeden z rodziców już z nim nie mieszka. W zależności od tego, jak ułożą się relacje rodziców po rozstaniu, dziecko może mieć dwa domy, mieć niewielki kontakt z rodzicem, który się wyprowadził, bądź też nie mieć go wcale. W takiej sytuacji dziecko może bać się tego, że bezpowrotnie straci jednego z rodziców.
- Pojawia się konflikt lojalności, ponieważ dziecko kocha tak samo matkę jak i ojca, chce mieć dobre relacje zarówno z jednym, jak i z drugim rodzicem. Jednocześnie obawia się tego, że jeśli będzie dobrze mówiło o drugim rodzicu i dobrze się z nim czuło, to drugiemu rodzicowi może być z tego powodu przykro.
Jak postępować w takiej sytuacji?
- Nie bójmy się trudnych emocji;
- Zapewnijmy dziecko o swojej miłości;
- Dostosujmy informacje do wieku dziecka;
- Zapewnijmy o dalszej obecności w jego życiu obojga rodziców;
- „Zdejmijmy” z dziecka poczucie winy;
- Pozwólmy dziecku wyrażać wszystkie swoje uczucia;
Czego zdecydowanie nie powinniśmy robić?
- Kłócić się przy dziecku;
- Obrażać drugiego rodzica w obecności dziecka;
- Zabraniać dziecku kontaktów z drugim rodzicem;
- Czynić z dziecka swojego powiernika;
- Żalić się dziecku na drugiego rodzica;
Pamiętajmy, że…
Rodzice mogą wiele zrobić, by pomóc dziecku odnaleźć się w nowej sytuacji, uporać się z bólem, cierpieniem, ograniczyć stres i negatywne emocje. Licząc się z potrzebami dziecka, pamiętając o jego wrażliwości, można mu zaoszczędzić wielu przykrych doświadczeń.